- Eodem anno setiam ipsis querentibus penuriam hominum
- Insequentis anni principia statim seditione ingenti arsere
- Erat autem et materia et causa seditionis
- In qua trepidatione tantum afuit ut civilia
- Eo laxamento plebi sumpto mora dilectui non
- Legionibus novis scriptis placuit duos exercitus in
- Sp· furius m· horatius dextrorsus in maritimam
- Neutra parte hostis obvius fuit.
- Populatio itaque non illi vagae similis quam
- Quippe a volscis timentibus ne interim exercitus
- Itaque omnibus passim tectis agrorum vicisque etiam
- Parvo intervallo ad respirandum debitoribus dato, postquam
- Tribunos etiam militares patricios omnes coacta principum
- Iisdem opibus obtinuere ut adversus latinos volscosque,
- Ubi cum aciem instructam hostium loco aequo
- Postero die iterata pugna; et aliquamdiu aequa
- Sed eques immissus ordines turbavit; turbatis signa
- Fusi hostes cum satricum, quod duo milia
- Ab satrico nocte quae proelio proxima fuit,
- Prius itaque moenia intravere hostes quam romanus
- Inde aliquot dies vastando agro absumpti nec
- Seditio tum inter antiates latinosque coorta, cum
- Finis certaminis fuit postquam utrisque apparuit nihil
- Latini profecti, ab societate pacis, ut rebantur,
- Ira et rabies latinorum, quia nec romanos
- Nec aliud tectum eius superfuit urbis, cum
- Incensos ea rabie impetus tusculum tulit ob
- Patentibus portis cum improviso incidissent, primo clamore
- In arcem oppidani refugere cum coniugibus ac
- Haud segnius quam fide populi romani dignum
- Clausas portas tusculi latinosque simul obsidentium atque
- Adventus romanorum mutaverat utriusque partis animos: tusculanos
- Tollitur ex arce clamor ab tusculanis; excipit
- Utrimque urgentur latini: nec impetus tusculanorum decurrentium
- Scalis prius moenia capta, inde effracta claustra
- Reciperato ab hostibus tusculo exercitus romam est
- Quanto magis prosperis eo anno bellis tranquilla
- Itaque cum iam ex re nihil dari
- Adeo ergo obnoxios summiserant animos non infimi
- Ne id nimis laetum parti alteri esset,
[1] … [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14]