- Iustitia est constans et perpetua voluntas ius
- Iurisprudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia,
- His generaliter cognitis et incipientibus nobis exponere
- Alioquin si statim ab initio rudem adhuc
- Iuris praecepta sunt haec:
- Honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique
- Huius studii duae sunt positiones, publicum et
- Publicum ius est quod ad statum rei
- Dicendum est igitur de iure privato, quod
- Collectum est enim ex naturalibus praeceptis aut
- Ius naturale est quod natura omnia animalia
- Nam ius istud non humani generis proprium
- Hinc descendit maris atque feminae coniugatio, quam
- Videmus etenim cetera quoque animalia istius iuris
- Ius autem civile vel gentium ita dividitur:
- Omnes populi qui legibus et moribus reguntur
- Nam quod quisque populus ipse sibi ius
- Quod vero naturalis ratio inter omnes homines
- Et populus itaque Romanus partim suo proprio,
- Quae singula qualia sunt, suis locis proponemos.
- Sed ius quidem civile ex unaquaque civitate
- Nam si quis velit Solonis vel Draconis
- Sic enim et ius quo populus Romanus
- Romani enim a Quirino Quirites appellantur.
- Sed quotiens non addimus, cuius sit civitatis,
- Sicuti cum poetam dicimus nec addimus nomen,
- Ius autem gentium omni humano generi commune
- Nam usu exigente et humanis necessitatibus gentes
- Bella etenim orta sunt et captivitates secutae
- Ex hoc iure gentium et omnes paene
- Constat autem ius nostrum aut ex scripto
- T«n nÒmvn oþ m°n ¶ggrafoi, oþ d¢
- Scriptum ius est lex, plebiscita, senatusconsulta, principum
- Lex est quod populus Romanus senatorio magistratu
- Plebiscitum est, quod plebs plebeio magistratu interrogante,
- Plebs autem a populo eo differt quo
- Nam appellatione populi universi cives significantur, connumeratis
- Plebis autem appellatione sine patriciis et senatoribus
- Sed et plebiscita, lege Hortensia lata, non
- Senatusconsultum est quod senatus iubet atque constituit.
- Nam cum auctus est populus Romanus in
- Sed et quod principi placuit legis habet
- Quodcumque igitur imperator per epistulam constituit vel
- Hae sunt quae constitutiones appellantur.
- Plane ex his quaedam sunt personales, quae
- Nam quod alicui ob merita indulsit, vel
- Aliae autem, cum generales sunt, omnes procul
- Praetorum quoque edicta non modicam iuris optinent
- Haec etiam ius honorarium solemus appellare, quod
- Proponebant et aediles curules edictum de quibusdam
Seite: [1] [2] [3] [4] [5] [6]
